۲۲/آذر/۱۴۰۴
به گزارش روابطعمومی ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان، نشست جمعی از فعالان فرهنگی، نویسندگان، شاعران و مدیران حوزه نشر با محوریت «آسیبشناسی حوزه نشر» و «توسعه گفتوگوی فرهنگی» عصر امروز در زنجان برگزار شد. این نشست که با حضور مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران، جناب آقای علیزاده، همراه بود، به طرح مباحثی درباره وضعیت ممیزی، چالشهای نشر، نقش مردم در توسعه فرهنگی و لزوم فعالسازی دوباره کارگاههای آموزشی و ادبی اختصاص داشت.
در ابتدای جلسه، آقای علیزاده با انتقاد صریح از برخی رویکردهای سلیقهای در حوزه ممیزی و حذف محتوا از منابع رسمی آموزشی گفت:
«سالهاست گرفتار این تصور اشتباه شدهایم که اگر شعری از کتاب درسی حذف شود یا نامی کنار گذاشته شود، مشکلات فرهنگی حل میشود؛ در حالیکه این اقدامات بیشتر پرداختن به ظاهر مسئله است و ماهیت چالشها همچنان پابرجاست.»
وی با اشاره به تجربه چند دههای خود در عرصه فرهنگ و کارهای اجرایی افزود:
«در تمام سالهای کار اداری و حضور در نشستهای نقد و بررسی دریافتهام که ریشه بسیاری از مشکلات فرهنگی، نبود گفتوگوی سازنده است. ما حتی در میان خودِ فعالان فرهنگی هم قواعد گفتوگو را درست رعایت نمیکنیم و همین باعث میشود بسیاری از تلاشها و زحمات همدیگر بیاثر شود.»
جایگاه آیینها و سنتها در هویت فرهنگی زنجان
مشاور وزیر در ادامه سخنانش به اهمیت آیینها، سنتها و سبکهای فرهنگی اصیل در هویت مناطق مختلف ایران—بهویژه استان زنجان و سایر مناطق آذرینشین—اشاره کرد و گفت:
«سنتها قدیمی نشدهاند؛ بلکه زبان بیان آنها باید متناسب با نسل امروز بازتعریف شود. نمیتوان انتظار داشت جوان امروز سلیقهای را که متعلق به سه دهه پیش است بپذیرد، اما میتوان زمینهای فراهم کرد تا او زیبایی سنت را لمس و تجربه کند.»
انتقاد از نگاه دولتی به فعالیتهای فرهنگی
او یکی از مشکلات اساسی فرهنگ کشور را وابستگی بیش از اندازه نهادهای مردممحور و انجمنهای فرهنگی به دولت دانست و اظهار داشت:
«اتحادیهها، انجمنها و گروههای فرهنگی باید خودشان میداندار باشند و جلسات ادبی و فرهنگی را مدیریت کنند. نه نیاز به مکانهای گرانقیمت است و نه تشریفات سنگین؛ آنچه اهمیت دارد خروجی محتوایی و انتقال تجربه از پیشکسوتان به نسل جوان است.»
علیزاده با تأکید بر ضرورت فعالسازی دوباره کارگاههای آموزشی، نشستهای نقد آثار و جلسات ماهانه افزود:
«بسیاری از افراد دوست دارند آموزش دهند، اما کمتر کسی برای یادگیری قدم برداشته یا با تواضع وارد میدان میشود. مهمترین پایه رشد فرهنگی، همین یادگیری متقابل است.»
رویکردهای محدودکننده نشر؛ مانع یا فرصت؟
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دیدگاههای انتقادی آیتالله پاپولی یزدی درباره محدودیتهای نشر گفت:
«بزرگان ما بارها تأکید کردهاند که اگر ساختارهای سختگیرانه و محدود کننده امروز هزار سال پیش وجود داشت، شاید بسیاری از آثار بزرگ علمی، دینی و ادبی هرگز به دست ما نمیرسید. قانون لازم است اما تجربه نشان داده که آثار باکیفیت، راه خود را پیدا میکنند و در نهایت به دست مخاطبان میرسند.»
گفتوگو؛ محور اصلاحات فرهنگی
مشاور وزیر در پایان با تأکید بر اینکه «گفتوگو» باید به محور اصلی سیاستگذاریها و فعالیتهای فرهنگی تبدیل شود، گفت:
«بخش قابل توجهی از آسیبهای فرهنگی و اجتماعی امروز جامعه ما ناشی از ناآشنایی با آداب گفتوگوست. اگر بتوانیم این مسیر را اصلاح کنیم و فرهنگ گفتوگوی سازنده را تقویت کنیم، بدون شک شاهد رخدادهای مبارک، اثرگذار و امیدآفرین خواهیم بود.»
این نشست با بیان دیدگاههای دیگر نویسندگان و فعالان فرهنگی ادامه یافت و مقرر شد سلسله جلسات نقد، بررسی و کارگاههای آموزشی با محوریت نشر و فرهنگ در ماههای آینده در زنجان برگزار شود.